Czasy współczesne są niewyczerpanym źródłem potencjalnych urazów, a objawy zespołu stresu pourazowego nie należą już do rzadkości. Na podstawie badań (Izrael) stwierdza się, że u 10% osób, które przeżyły poważny wypadek drogowy, występowały jego objawy od jednego do sześciu miesięcy po wypadku. Innym źródłem traumy w dzisiejszym społeczeństwie jest przemoc, która dla ofiar oznacza często długotrwałe problemy z przystosowaniem. Większość osób, które przeżyły katastrofę lotniczą, wypadek drogowy, wybuch, pożar, trzęsienie ziemi, tornado, działania wojenne czy wreszcie padły ofiarą agresji na tle seksualnym lub innego przerażającego wydarzenia, wykazuje reakcje szoku psychicznego. Takie jak chaos i dezorganizacja. Objawy znacznie się różnią w zależności od rodzaju i nasilenia przerażającego doświadczenia, stopnia zaskoczenia i odporności psychicznej danej osoby. Można zauważyć, że zespół stresu pourazowego zawiera element lęku – uogólnionego czucia strachu i niepewności.

Rozpoznanie PTSD, zgodnie z kryteriami DSM-IV, zawiera wiele elementów identycznych z rozpoznaniem zaburzenia stresu ostrego, różni się natomiast znacznie, jeśli chodzi o nasilenie i okres utrzymywania się objawów:

  • osoba przeżyła dramatyczną sytuację lub była jej świadkiem
  • zetknęła się ze śmiercią, bezpośrednim zagrożeniem życia, poważnym okaleczeniem
  • doświadczyła zagrożenia własnej integralności fizycznej i integralności fizycznej osób trzecich
  • jednocześnie jej reakcją na wydarzenie był silny strach i poczucie bezradności i przerażenie

Osoba wciąż na nowo przeżywa uraz, co może przybrać jedną lub kilka następujących postaci:

  • nawracające niechciane wspomnienia wydarzenia, zawierające obrazy, dźwięki i inne wrażenia zmysłowe
  • powtarzające się przygnębiające sny dotyczące wydarzenia
  • działanie i odczuwanie, jak gdyby dramatyczne wydarzenie następowało wciąż na nowo; towarzyszą temu takie doznania, jak złudzenia, halucynacje, oderwane migawki ze zdarzenia, wrażenie powtórnego przeżywania całego doświadczenia w momencie przebudzenia lub pod wpływem substancji psychoaktywnych
  • głębokie cierpienie w momencie zetknięcia się z zewnętrznymi lub wewnętrznymi sygnałami przypominającymi lub symbolizującymi jakiś aspekt dramatycznego wydarzenia
  • reakcja fizjologiczna na działanie wewnętrznych lub zewnętrznych sygnałów przypominających któryś z aspektów traumatycznego wydarzenia.

Osobą ciągle unika bodźców związanych z traumatycznym wydarzeniem i ma przytłumioną ogólną wrażliwość w stosunku do stanu przed urazem, na co wskazuje występowanie co najmniej trzech z następujących objawów:

  • usiłowanie uniknięcia myśli, uczuć i rozmów wiążących się z urazem
  • usiłowanie uniknięcia działań, miejsc i osób wywołujących wspomnienie urazu
  • niemożność przypomnienia sobie żadnego ważnego elementu urazu
  • Wyraźne zmniejszenie zainteresowania ważnymi działaniami i ograniczenie udziału w nich
  • uczucie zobojętnienia i obcości wobec innych
  • ograniczenie uczuć (na przykład niezdolność do odczuwania miłości)
  • brak oczekiwań związanych z przyszłością (na przykład brak oczekiwań związanych z karierą zawodową, małżeństwem, dziećmi czy normalnym życiem).

Utrzymują się objawy pobudzenia (niewystępujące uprzednio), stwierdzone na podstawie występowania przynajmniej dwóch spośród następujących symptomów:

  • trudności z zasypianiem lub budzeniem się
  • rozdrażnienie lub wybuchy złości
  • trudność z koncentracją uwagi
  • nadmierna czujność
  • wyolbrzymiona reakcja przestrachu
  • zaburzenie trwa ponad miesiąc
  • zaburzenie wywołuje u pacjenta klinicznie istotne zakłócenie lub osłabienie funkcjonowania społecznego, zawodowego lub w innych ważnych obszarach życia

Lekarz stawiający diagnozę zespołu stresu pourazowego musi określić, czy choroba jest:

  1. ostra - jeśli objawy utrzymują się krócej niż trzy miesiące,
  2. przewlekła -  jeśli objawy utrzymują się dłużej niż trzy miesiące.

Oprócz tego lekarz musi stwierdzić, czy zaburzenie ma postać odroczoną, jeśli objawy wystąpią co najmniej sześć miesięcy po zadziałaniu stresora. Jeśli objawy wystąpią w ciągu sześciu miesięcy po doznanym urazie, mówimy wówczas o reakcji ostrej PTSD.

We wszystkich przypadkach stresu pourazowego strach, wynikający z dramatycznego przeżycia, wydaje się być podstawową przyczyną wpływającą na zdrowie pacjenta. Dlatego uważa się, że psychoterapia podjęta natychmiast po traumatycznym doświadczeniu jest ważnym sposobem na przeciwdziałanie utrwaleniu się uwarunkowania strachem i pomaga w adaptacji do zmiany. Krótko mówiąc, im lepiej zintegrowana jest osobowość i im lepsza sytuacja życiowa jednostki, tym szybciej przezwycięży ona silną reakcję stresową.  Kontrolowane  badania skuteczności krótkiego leczenia osób cierpiących z powodu zespołu stresu pourazowego wykazały, że leczenie przeprowadzone natychmiast po przeżyciu dramatycznej sytuacji znacznie ogranicza objawy PTSD. Poprawę stanu zdrowia stwierdzono u 60% leczonych, natomiast jedynie u 26% osób nieobjętych terapią. Zauważyli jednak również, że poprawa nie dotyczyła wszystkich leczonych pacjentów i niektórzy wykazywali objawy PTSD po zakończeniu terapii.  Wielu przypadkach objawy cofają się wraz ze zmniejszeniem się stresu, szczególnie jeśli dana osoba oddana zostanie wspierającej neuroterapii i werbalnej psychoterapii. Terapie(np.,Neurofeedback) w połączeniu zastosowaniem leków dają lepsze efekty w leczeniu PTSD niż zastosowanie samych leków.  W skrajnych przypadkach mamy do czynienia z trwałym uszczerbkiem na zdrowiu lub zaburzeniem opóźnionym, które występuje dopiero po pewnym czasie od zaistnienia urazu. Zespół stresu pourazowego ze zmiennym szczęściem bywa ostatnio wykorzystywany przez obrońców w procesach kryminalnych, a także cywilnych dla wytłumaczenia dewiacyjnych zachowań odbiegających od normy lub dla uzasadnienia żądania odszkodowania za doznane straty. W niektórych sytuacjach, szczególnie gdy miał miejsce silny uraz, łatwo uwierzyć, że nieprzystosowane zachowanie jest wynikiem wpływu traumatycznego wydarzenia. Są jednak sytuacje, w których trudno ustalić taki związek przyczynowy. 

Powrót

 

NEUROFEEDBACK



NEUROBIK




RSA BIOFEEDBACK

PROBLEMY ZE SNEM

Jeśli nasza odpowiedź nie satysfakcjonuję Cię, skonkretyzuj pytanie i przeslij je z zakładki "KONTAKT".